Fârâbî; İslâm filozofları tarafından “Muallim-i Evvel” (İlk Öğretmen) sayılan Aristoteles’ten sonra “Muallim-i Sâni” (İkinci Öğretmen) sayılan Türkistanlı filozoftur. Bu içeriğimizde, Fârâbî’nin “Tahsilu’s-Saâde” (Mutluluğu Kazanma) isimli eserinde yer aldığı kadarıyla, felsefe okuyan ve filozof olma yolunda ilerleyen gençlerin, bu yolda sahip olması gereken vasıfları sıraladık.
Fârâbî’ye göre; sahte, boş ve yalancı filozof, ilimlere hazırlanmadan onları incelemeye koyulan kimsedir. Peki, Fârâbî’ye göre filozof olma yolunda ilerleyen bir genç, hangi vasıflara sahip olmalıdır?
1. Platon’un “Devlet”ine Hâkim Olmalıdır
2. Anlama ve Kavramada Üstünlüğü Olmalı, Bunun Yanında Hafızası İyi Olmalı ve Okuma Zahmetine Katlanabilmelidir
3. Doğruluğu, Doğru İnsanları; Adaleti ve Adil İnsanları Sevmelidir
4. Arzularında Dik Kafalı ve Kavgacı Olmamalıdır
5. Yemek ve İçmek İçin Aç Gözlü Olmamalıdır
6. Yüksek Ruhlu Olmalı ve Halkın Gözünde Küçük Düşürücü Olan Şeylerden Kaçınmalıdır
7. İyiliğe ve Adalete Kolayca Teslim Olmalı, Kötülüğe ve Haksızlığa Direnmelidir
8. Yetiştirildiği Dinin Fikirlerine İnancı Doğru Olmalı ve Dinindeki Erdemli İşlere Sıkı Tutunmalıdır
“Zira, eğer bir genç böyle olur da felsefe okumaya koyulur ve onu öğrenirse; mümkündür ki o, artık sahte, boş ya da aldatıcı filozof olmaz.” -Fârâbî, Tahsilu’s-Saâde.
Yararlanılan Eser: Fârâbî’nin Üç Eseri: Mutluluğu Kazanma, Eflatun Felsefesi ve Aristo Felsefesi (Çeviri: Hüseyin Atay), Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Yayınları, NO: 115, Ankara Üniversitesi Basımevi, 1974.